Henk Mintjes

Onlangs overleed Henk Mintjes. Begonnen als assistent bij de Coöperatieve Voorschotbank in Oldeberkoop. Opgeklommen tot directeur. Zo’n nuchtere, eerlijke man, uit de tijd dat een bankdirecteur nog status had – en verdíende. Betrouwbaar tot in elke vezel van zijn lijf. Samen met Henk van Olphen en Tom Maagendans vormde hij het driemanschap dat de bank groot heeft gemaakt. Hij was de laatste van dit trio dat nog leefde. Ik mocht, net als eerder bij Henk van Olphen, zijn levensverhaal maken…

Inloopmuziek: Columba (dr troubadour…)

Welkom door Steffen Jonkman, uitvaartleider.

Ik stel voor om, in gedachten, nog eens terug te gaan naar het jaar 1938. Het jaar waarin de Nederlandse Spoorwegen wordt opgericht. Het passagiersschip de “Oranje” wordt te water gelaten. Er komt een nieuw weekblad op de markt, speciaal gericht op de vrouw: de Margriet. En de kans op een tweede grote oorlog, groeit met de dag. 1938. Een bijzonder jaar. Een jaar waarin ook bijzondere kinderen worden geboren. Marcel van Dam, bijvoorbeeld. Lous Haasdijk, Carry Tefsen, oud-Koningin Beatrix… Het was een mooie winterdag, de 11^ejanuari van dat jaar. De dag dat Dirk en Katrien Mintjes, in Steggerda, ook een bijzonder kindje kregen. Hun tweede, een jongen, nu. Hendrik. Dat werd in de praktijk natuurlijk al snel Henk. Niet echt Hollands Welvaren, de kleine Henk. Een klein, schriel manneke. Dat vond ook buurvrouw van Olphen, toen ze in de kinderwagen kleine Henk de eerste keer zag. Nou, die is ook aordig blauw om de kop, die is et anhooldenhaost niet weerd… Daar dacht moeder Katrien natuurlijk heel anders over. Nog iets bijzonders: Henk was geboren in dezelfde maand als prinsesje Beatrix. Alle Nederlandse kinderen die in januari 1938 waren geboren, kregen een luierpakket, met een koninklijk kroontje er op. Kijk, dat verklaarde dat “blauw om de kop”. Blauw bloed, met een kroontje op de luier. Buurvrouw van Olphen: eat your heartout…

Wat we verder nog weten over zijn jeugd? Tja. Het was oorlog, ze hadden het niet breed. Vader Dirk moest naar de polder, om te werken. Opgroeien aan de Leemweg, buiten het dorp, dus. Vlak tegen de Eese aan. Dus: veel buiten spelen, de bossen, de velden… Bomen klimmen, eieren zoeken. Veel met zijn vriend en buurjongen, Bertus van Olphen. En voetballen, onder leiding van Willem Roorda. Die hanteerde een bijzondere selectiemethode: Je moest wel flinke spierballen hebben om mee te mogen doen. Verwonderlijk genoeg kwam Henk door de selectie. Roeg, zo’n mooie Stellingwerver uitdrukking die helemaal sloeg op Henk. Die nieuwe fiets was binnen de kortste keren doormidden. En, zo vertelde dochter Sitie: hij zag er niet uit. Schriel, slordig, het haar dwars op de kop, smerig, altijd een toeffien grös in de buze… Vader Dirk verzuchte: “As ze vraogen van wie jow d’r iene binn’n, dan bi’j níet iene van Mintjes. Zeg maar da’j een Schippertiebinnen…” 

Henk Bloemhoff – Waor de lende (met foto’s)

Ik zag net een paar mensen verwonderd kijken over dat toefje gras, maar dat kan ik uitleggen. Het was een best eind lopen naar school en als je dan onderweg een keertje nodig moet, dan kan zo’n toeffien grös een uitkomst zijn… Over die school gesproken: Henk kon niet zo goed overweg met de juffrouw. En dat lag vooral aan die juf. Op een dag trok ze Henk zó hard aan zijn oor dat het duidelijk zichtbaar was toen hij thuis kwam. Moeder Katrien ging verhaal halen bij de juffrouw, die vlak naast hun woonde. Dat moet je nou niet meer doen! Juffrouw begreep dat, maar besloot daarop de kinderen Mintjes in de klas te negeren en ze geen leesbeurten te geven. Daarop zei z’n oudere zus Egbertje: “Kom Henk, we gaonnaor huus. Awwe van heur gie les krieg’n dan hewwe hier niks te zuuk’n. Ze bleven die week thuis, tot uiteindelijk het hoofd van de school langskwam, om verontschuldiging aan te bieden. Henk kon goed leren. Mocht door, naar de Mulo. Ook daar slaagde hij. Haalde zijn typediploma, Diploma Handelscorrespondentie, MBA en het bankdiploma. Zijn eerste baan was in Den Haag. Bij de Postcheque en Giro dienst. In de kost, bij een gezin in de Schilderswijk. Op zich geen probleem, maar je moest wel je fiets mee naar boven nemen, anders was hij weg… Daarna ging hij werken bij  Landbouwbank in Steenwijk, Militaire dienst, in 1957. En, avontuurlijk als hij was, tekende hij voor een bijzondere dienst: Suriname. Later keek hij daar met voldoening op terug: een jaar in de jungle, dat maakt je sterk. Zijn dienstmakker in die tijd was Huub, Huub Habets. Groot en sterk, terwijl Henk het meer moest hebben van slim. Formulieren invullen voor dienstmakkers, daar was Henk goed in. Tegen vergoeding van een pakje sigaretten. Terwijl Huub meer bezig was met zaken als worstelen met kaaimannen. Ok mooi!

Intussen had hij Froukje al leren kennen. Froukje de Vries, uit Noordwolde. Hoe? Tijdens zo’n dansavond bij zaal Slager. Even voor de jongeren onder ons: computers bestonden nog niet, datingsites nog minder. Dus ging je naar zo’n dansavond. Zaal Slager, the place to be, in die jaren. Met een glazen dansvloer, met verlichting er onder. Feest. Zeker wanneer het meest populaire dansorkest uit die tijd optrad. De Amalfi’s. 

Amalfi’s – Georgia (fragment)

Verkering op afstand. Zij in Nederland, hij in Suriname. Brieven schrijven. En tijdens de feestdagen een gesproken brief, die werd verzonden vanuit Utrecht naar Paramaribo. Sitie wist het nog, kon haar moeder perfect nadoen: “Nou Henk, dat is wel een verrassing dat je mijn stem nu weer eens hoort”…

Afgelopen vrijdag zaten we bij elkaar, in BerkenStede. Dick, Sitie, Froukje en ik. Terugkijken naar het leven van Henk. Naar zijn carrière, bijvoorbeeld. Terug uit de tropen weer aan het werk. De Amsterdamsche bank, in Heerenveen. Dat vond hij niet zo geweldig. En dan ziet hij een advertentie van de Coöperatieve Voorschotbank in Oldeberkoop. Een kleine bank, maar met een groot pluspunt: er was een huis beschikbaar. Eindelijk een huis, eindelijk trouwen.  Henk solliciteerde en werd aangenomen. En dat bracht nog wel een dingetje met zich mee… Ben je gezond? Of ben je wat ziekelijk? Vragen waar je tegenwoordig, in het kader van de wet op de pivacy, niet meer mee weg komt, waarschijnlijk gebaseerd op het iele voorkomen van Henk. De reactie van Henk: “Ik ben nooit ziek!” en dat was waar. Maar ja… hij was nog maar een week in dienst toen hij de bof kreeg. En niet zo’n beetje ook… 26 april 1962 zijn ze getrouwd. In maart 1963 is Sitie geboren en in 1964 Dick. “Hoe was hij als vader voor jullie?” vroeg ik aan de beide ervaringsdeskundigen. Tja, daar werd even over nagedacht. Dick vertelde: Pa was er vaak niet. Zijn werk, alle bijkomende activiteiten… Hij was ook niet een vader die achter de wandelwagen zou lopen. Maar de belangrijke momenten was hij er bij. Schoolresultaten, rapportuitreikingen, dan was hij er. Maar de dagelijkse gang van zaken kwam toch vooral voor rekening van ma… Waar ze beiden heel goeie herinneringen aan hebben waren de vrijdagavonden. Dan was Henk meestal thuis. Tijd voor zijn kinderen. Gesprekken, discussie. Over de politiek, natuurlijk. Felle discussies, want ze waren het vaak niet met elkaar eens. Sitie bracht haar linkse gedachtengoed naar voren. Sprak hem er ook op aan: “Pa, jij bent niet liberaal. Je bent gewoon hartstikke conservatief…” Mooi toch?

“Gingen jullie wel eens op vakantie?’, vroeg ik. Nou… Henk was niet zo’n fervent kampeerder. Froukje wel. Met die bijzondere vouwwagen, in de vorm van een paddenstoel, bijvoorbeeld naar Paasloo. Iedereen liep uit als zij met dat bijzondere ding kwamen aanzetten. Paasloo. Mooi plekje en, ook niet onbelangrijk, lekker dichtbij. Handig als je nog even aan het werk wilde… Een paar keer zijn ze wat verder weg gegaan. 1 x naar Luxemburg en 1 keer naar Oostenrijk. Ook bijzonder: Henk wilde niet in een slaapzak. Een matras, met lakens, een deken die je strak in kon stoppen en bij voorkeur een houten hoofdbord. Net als thuis, dus. Er waren nogal wat nevenactiviteiten. Hij deed de boekhouding van de huishoudschool en van de begrafenisvereniging, Hij was betrokken bij de oprichting van de tafeltennisvereniging, bijvoorbeeld. En van de Dreijer, het dorpsblad. En veel, heel veel bestuursfuncties. De volleybalvereniging, de Open Stal, het groene kruis, plaatselijk belang, de voetbalclub, de toneelvereniging, waar hij ook nog een rol in vertolkte, de dertien dorpen fietstocht, de zeskamp, de speeltuincommissie, de ouderraad van  de school… het viel niet mee om een bestuursfunctie te bedenken waar Henk niet bij betrokken was. Altijd in dienst van het dorp, altijd sociaal betrokken…

Op zondagmorgen werden Dick en Sitie naar de zondagschool gestuurd. Hadden vader en moeder even een moment voor zichzelf. Om uit te slapen, bijvoorbeeld. En de zaterdagavond, die was voor Henk.

Aboss Polka – fragment

Tja, de paardenkoersen. Henk sloeg niet graag een keertje over. Een klein gokje wagen. En dat viel niet overal even goed. Een bankdirecteur die gokte. Maar daar trok Henk zich weinig van aan: ik doe het volstrekt eerlijk, open en controleerbaar. En die controle kwam. Eigenlijk op een volstrekt onverwacht moment. Er was ingebroken bij de zuivelfabriek. Door iemand die blijkbaar goed op de hoogte was van de situatie. En de familie Mintjes woonde er naast. Zou hij…. Henk werd gehoord als verdachte, maar bleek al snel volstrekt onschuldig. De koersen. Wolvega, natuurlijk. Emmeloord, Groningen, Hilversum, Duindigt, Met vrienden in de auto, soms gingen Froukje en de kinderen ook nog mee… Van zijn koersvrienden is er nu nog maar eentje over: ToontjeDoodhagen…

Natuurlijk keken we die avond terug naar de ontwikkelingen bij de Voorschotbank. De groei. Eerst was de bezetting Hof en Henk, later kwamen er meisjes bij, zoals Yvonne van Olphen, niet veel later gevolgd door Henk van Olphen. Plezier in het werk, dat ook. Aise Kramer vertelde: Waar vind je dat nog, een bankdirecteur die fluitend van plezier op de fiets naar zijn werk gaat… Henk was trots op zijn bank. De jaarlijkse vergadering bij de Nederlandse Bank in Amsterdam, bijvoorbeeld. Dan zat hij daar met de hotemetoten van de grote banken, mannen met dikke auto’s en stoere praatjes. En dan was Henk er groots op dat zij het vaak als eerste voor elkaar hadden. De eerste bank in Nederland die millenniumproof was. En qua solvabiliteit waren ze op afstand de beste bank van Nederland. Ooit bedacht Veronica een tv-programma over beleggingen. Moet ik nog uitleggen wie de eerste winnaar was? Een ouderwetse bankman in de zin van: sociaal betrokken, eerlijk, degelijk. De bank had nog borgstellingen en de VAR bleef bijna leeg. Volstrekt betrouwbaar. Henk was er trots op dat hij leiding mocht geven aan deze bank. Henk ging in 1997 met pensioen. Er brak een mooie periode aan. Nu was er opeens wél voldoende tijd om samen leuke dingen te doen. Fietsen, bijvoorbeeld. Ze hebben samen heel wat kilometers afgelegd. Of leuke reisjes maken. Maar ook gewoon thuis was het goed. Lezen. Henk was een verwoed lezer. Honderden boeken lagen onder handbereik. En kranten. 3 à 4 kranten per dag, plus nog de lokale nieuwsbladen. Helemaal stil zitten? Nee, natuurlijk niet. Sociaal betrokken blijven. Hij ging actief worden in de politiek. Zat vier jaar voor de VVD in de raad van Ooststellingwerf. Kwam nu in het bestuur van het waterschap, van de woningbouwcoöperatie in Assen… De laatste tijd wasHenk niet meer zo enthousiast over de VVD. “Na Bolkensteinis het alleen maar minder geworden”, vond hij.

We keken terug naar zijn aardigheden, maar ook naar zijn eigenaardigheden. Henk at graag Indisch. Had hij in Suriname leren waarderen, de Aziatische keuken. Hij was bevriend met Nico Tien, van dat mooie restaurant in Heerenveen. Hij kreeg zelfs Appie Tjalma zo ver dat die een keertje mee ging… nou… dat was niet eenvoudig, want Appie had niks met die rijstpikkers. Brood eten? Al jaren exact het zelfde: 1 boterham met kaas, 1 boterham met jam. Het bridgen, ook bijzonder. Henk was er goed in. Vond het jammer dat hij dat niet eerder had ontdekt. Zijn sociale vaardigheden. Ook nu het geheugen wat minder werd, vond hij het belangrijk om de mensen om hem heen bij naam te kennen. De mensen van de zorg, bijvoorbeeld. Hij schreef hun namen op, leerde ze uit het hoofd. Vond hij belangrijk. Waar hij trots op was? Op Froukje, uiteraard. Zijn steun en toeverlaat, door dik en dun. Op zijn kinderen, natuurlijk. En terecht. Sitie klom op tot gerechtsdeurwaarder. Slaagde cum laude. Dat deed Dick trouwens ook, bij de KMA. Logisch dat hij daar trots op was. En dat hij die barre Elfstedentocht van 1963 heeft gereden. Leeuwarden heeft hij niet gehaald, bij Hindelopen werden ze van het ijs gehaald. Waar hij ook wel een beetje trots op was? Zijn tijdelijke benoeming als locoburgemeester. Trots ook op de TRIS medaille, vanwege zijn diensttijd in Suriname. Maar toch vooral trots op hoe ze de bank zo groot hebben gemaakt. Met dat mooie driemanschap: Henk van Olphen, Tom Maagendans en Henk Mintjes. Een driemanschap dat nu echt niet meer bestaat. 

Maar het meest trots was hij natuurlijk op die bijzondere onderscheiding. “Het heeft hare majesteit de Koningin behaagd”… Ridder in de orde van Oranje Nassau. Wat een prachtige reis door het leven, van die koninklijke luier naar die koninklijke onderscheiding…

Columba – de Steen (met foto’s) (plm. 4 minuten)

Ze verhuisden, naar Wolvega. Eerst in dat mooie appartement en later naar BerkenStede. Froukje kreeg last van Alzheimer. Henk kreeg steeds meer lichamelijke klachten. Sitie kwam voor een jaar over, vanuit Amerika waar ze nu woont, naar Wolvega. Van 2017 tot 2018. Zorgen voor haar ouders. Wat een prachtig gebaar. Want de ouderdom kwam wel degelijk met gebreken. Er was, in 2001, die hartaanval. Gelukkig overleefde Henk, met behulp van omleidingen en stents…Maar heeft het wel zin om die laatste moeilijke periode van zijn leven hier tot in detail te beschrijven? Denk ik niet. Zou Henk zelf zeker niet gewild hebben. Gaan we dus ook niet doen. Afgelopen vrijdagavond hield het leven van Henk op. 

En nu?

Tja, wat wij nu nog hebben, dat zijn de herinneringen. Aan de man die het belangrijk vond om de namen te kennen van mensen. Van de klanten van de bank, maar nu ook van de medewerkers in het ziekenhuis en in BerkenStede. De man met dat grote gevoel voor humor, met die schaterende lach. De man die de Voorschotbank groot heeft zien worden, onder andere door zijn inzet. De liefste vader en schoonvader die Sitie en Bert en en Dick en Adriënne zich hadden kunnen wensen, aan die bijzondere opa van Mickey en Joey, Henk en Hermienke, Eva en Marc en Ayla. Maar vooral: herinneringen aan de grote liefde van Froukje. Hendrik Mintjes. Henk. Het was goed dat jij hier was. Je bent er in geslaagd om de wereld voor heel veel mensen mooier te maken. Eerlijker, betrouwbaarder, kleurrijker. Je laat een grote leegte achter, maar gelukkig ook een schat aan waardevolle herinneringen. Laten we die koesteren. Dan blijf je in onze gedachtenvoortleven.

Voor jou is er nu rust. Dag Henk, Rust zacht.

Bijdragen Dick en Sitie

aanwijzingen uitvaartleider Steffen Jonkman

Uitloopmuziek Columba, bij voorkeur instrumentaal (Hier extra tijd inplannen i.v.m. condoleance in de aula)